[227] ‘’Dymy nad Birkenau” – Seweryna Szmaglewska

Bardzo interesuje mnie temat II wojny światowej i staram się czytać sporo książek na ten temat. Bez wątpienia jestem wielką fanką pozycji, które zostały napisane raczej przez osoby osobiście przeżywające piekło, jakim była wojna. W mojej ocenie są one znacznie bardziej wiarygodne, ale też przekazują dużo emocji i można zaobserwować zapis indywidualnych przeżyć, co jest dla mnie najważniejsze. Cieszę się, że wydawnictwa od czasu do czasu wydają wznowienia książek wartościowych i takich, które po prostu powinny zostać przeczytane przez szersze grono.

Książka ta zawiera opis okropnych zbrodni nazistowskich i jest pozycją, która swoje pierwsze wydanie miała przed końcem 1945 roku. Autorka opisuje, jak wyglądało jej życie w obozie Auschwitz-Birkenau oraz opowiada o marszu śmierci, z którego udało jej się uciec.

Zawsze przed przeczytaniem książki o tematyce II wojny światowej, szukam w przedmowach i notach od autorów informacji o tym, kiedy została spisana historia danej osoby. To ma dla mnie spore znaczenie, ponieważ pisząc po wielu latach, o niektórych sprawach nie pamięta się i często takie luki w pamięci zostają uzupełniane bez przemyślenia i trochę fantastycznie. Oczywiście nie mówię, że takie książki są złe, a wręcz przeciwnie – cieszę się, że powstają, ale jeśli zawierają zbyt wiele szczegółów, to robię się podejrzliwa. Seweryna Szmaglewska swoją książkę napisała bezpośrednio po swojej ucieczce, więc jej wspomnienia były żywe i bardzo świeże, co pozwoliło jej dość dokładnie opisać wszystkie wydarzenia.

Szczególną uwagę zwróciłam na dołączone do książki dokumenty, listy i inne tego typu elementy. Spodobało mi się to i dzięki takim dodatkom czuję, że trochę lepiej udało mi się poznać autorkę oraz jej uczucia związane z przeżyciem obozu. To mnie zbliżyło do niej i pozwoliło poznać ją od trochę innej strony, ponieważ książka ta jest napisana tak, aby w większej mierze pokazać otoczenie, a trochę mniej wewnętrzne rozterki i uczucia. Nie wspomniałam jeszcze o rysunkach, które również zostały dołączone do tej pozycji i muszę przyznać, że są naprawdę ciekawe i chociaż nie są dziełami sztuki, to przykuwają wzrok i niosą przekaz, który jest doskonale widoczny, a także odrobinę przerażający.

Książka ta jest bez wątpienia doskonałym źródłem informacji o realiach panujących w obozie. Autorka pisze dość poetyckim językiem, zagłębia się w szczegóły, opisuje problemy egzystencjalne, ale też w jej relacji nie brakuje zwykłego przekazywania informacji i tego, co po prostu się działo. Spodobał mi się ten styl, bo bez wątpienia jest dość osobisty, ale też pozwala zobaczyć, co w oczach autorki było najważniejsze, co zapamiętała najlepiej i co wywarło na niej największe wrażenie. Dzięki tej książce poznałam wiele nowych faktów dotyczących życia w obozie, a także poznałam kolejną jednostkową historię, która na zawsze pozostanie w mojej pamięci.

Doskonale widać to, że książka ta została spisana świeżo po tych traumatycznych wydarzeniach i cieszę się, że autorka tak szybko podjęła decyzję o pisaniu. Jej relacja jest bardzo pełna i zahacza o różne kwestie. To nie są tylko opisy tego, co działo się z nią, ale także przybliża losy innych więźniarek oraz tworzy obrazy, które na stałe zostaną w mojej głowie. Dzięki temu mogę sobie wyobrazić ogrom cierpienia i bólu, na które zostało narażonych tak wiele osób. Trudno mi zrozumieć, dlaczego ktoś czerpał przyjemność z takiego poniżania ludzi, a autorka wskazywała na ogromną bezwzględność oprawców. Obozy to była prawdziwa machina śmierci, bo panujące tam warunki były po prostu tak złe, że mogły wykończyć każdego…

,,Dymy nad Birkenau”, to książka-pamiętnik, którą naprawdę warto przeczytać, aby dowiedzieć się trochę więcej o historii autorki, a także o całej machinie śmierci, jaką były obozy koncentracyjne. Cieszę się, że w końcu udało mi się przeczytać tę pozycję, bo już dawno miałam ją na swojej liście i mam nadzieję, że moja recenzja zachęciła Was do sięgnięcia po nią.

Za możliwość przeczytania dziękuję Wydawnictwu Prószyński i S-ka

Patrycja